Alleen het gesproken woord telt.

 

Dank u meneer de voorzitter.

 

De verbetering van de gezondheidssituatie in de afgelopen weken is geen verworvenheid. Zoals aangetoond door het zogenaamde reproductiegetal dat intussen weer boven de 1 zit.

Er was een vraag over de dagelijkse cijfers. Ik deel uw mening, volledig. Ik deel uw mening en we hebben gevraagd aan Sciensano om terug de dagelijkse cijfers te kunnen krijgen. En dat om op z’n minst de dagelijkse cijfers te kunnen geven aan de experten. Want die hebben dat absoluut nodig.

Gezien de heropleving van het virus in bepaalde naburige landen en de toename van het aantal besmettingen die de afgelopen dagen in België is vastgesteld, moeten we dubbel zo voorzichtig zijn.

Dit houdt onder meer in dat de beschermingsmaatregelen strikt moeten worden nageleefd. Daarom heeft het Overlegcomité, zoals u weet, afgelopen donderdag beslist om het dragen van een mondmasker in winkels en op tal van openbare plaatsen verplicht te maken.

De evolutie van de gezondheidsindicatoren, een betere kennis van het virus en de nieuwe versoepelingen in het kader van de exit, zijn allemaal elementen die ertoe hebben geleid dat de experten hun standpunt hebben bijgesteld. Er is weer meer interactie tussen de mensen en geleidelijk aan worden bepaalde gedragingen losser. We moeten dus veel, véél, waakzamer zijn. En de uitbreiding van de verplichting om een mondmasker te dragen kan daartoe bijdragen.

Als er nog andere maatregelen nodig zouden zijn, zullen we, zoals ik altijd heb gezegd, niet twijfelen om de nodige beslissingen te nemen. Zij het de mondmaskers verplichten op nog meer plaatsen, zij het de huidige maatregelen op andere manieren verscherpen.

Het risico van een tweede golf kan inderdaad niet worden uitgesloten. We moeten er alles aan doen om dat te voorkomen. We moeten ook zo goed mogelijk voorbereid zijn voor het geval die golf er toch komt. Anticiperen is cruciaal, dat is zo.

 

Ik heb vorige week al de gelegenheid gehad om hierover iets te zeggen, maar aangezien u mij vragen stelt, wil ik graag op bepaalde aspecten terugkomen.

 

We hebben onze ervaring van de afgelopen maanden benut om een beter antwoord op de crisis te bieden, zowel op federaal als op gewestelijk niveau. Elk beleidsniveau speelt immers een rol in onze bijzonder complexe institutionele structuur, dat weet u.

  • Op federaal niveau:
    • werd het noodplan voor de ziekenhuizen verfijnd;
    • werden ook vertegenwoordigers van de ziekenhuizen en gezondheidsinstellingen en huisartsen geraadpleegd over de rol die de frontlinie moet spelen;
    • ligt onze testingcapaciteit ligt tussen 30 000 en 45 000 tests per dag. Ik herinner u eraan dat we wereldwijd in de top 10 staan van de landen die per miljoen inwoners het meest hebben getest. Deze capaciteit moet in oktober worden uitgebreid tot 50 000 tests per dag;
    • Eind augustus zal onze strategische voorraad maskers bestaan uit 200 miljoen chirurgische maskers, 33 miljoen FFP2-maskers en 5 miljoen stoffen maskers. Deze strategische voorraad komt bovenop de voorraden die aanwezig zijn in de gezondheidssector zelf.

 

Op gewestelijk niveau werden heropflakkeringsplannen opgesteld. Die worden momenteel in de RMG besproken, onder meer om de coherentie tussen de gewesten te waarborgen.

 

Er zijn twee verdedigingslinies bepaald:

  • De eerste lijn is het detecteren, opsporen en isoleren van geïnfecteerde mensen via regionale callcenters.
  • De tweede lijn moet het mogelijk maken om uitbraken in een vroeg stadium te identificeren door middel van signalen van op het terrein, die worden ondersteund door de gezondheidsinspectie van de bevoegde regio’s en eventueel door mobiele teams om deze uitbraken in te dammen. De opsporing van nieuwe uitbraken kan ook door Sciensano worden uitgevoerd via de databanken waarover het instituut beschikt.
  • We werken ook samen met de GEES aan een cliquetsysteem dat het mogelijk moet maken om de niveaus van verhoogde aandacht of gevaar op epidemiologisch niveau vast te stellen.

Wat de lokale autonomie betreft, hebben de operationele diensten van het crisiscentrum een “draaiboek” opgesteld om de verschillende diensten in geval van een heropflakkering te organiseren. Dit moet de organisatie van de contactopsporing en het clustermanagement vergemakkelijken, ook op regionaal, provinciaal of gemeentelijk niveau.

Ik wil u er ook aan herinneren dat de gemeentewet de burgemeesters al de mogelijkheid biedt om indien nodig individuele maatregelen te nemen. Dit werd trouwens al gedaan. En natuurlijk is het, zoals we al sinds het begin van de crisis proberen te doen, van fundamenteel belang dat deze interventies worden gecoördineerd in hun aanpak. Al deze punten zullen op 23 juli in de NVR worden besproken.

 

Er is heel veel gesproken over de eenheid van commando. Het is altijd heel belangrijk in het geval van een crisis. Maar het land is institutioneel zo opgebouwd dat de bevoegdheden gesplitst zijn. Dat is een feit, de bevoegdheden zijn gesplitst. Dus wij kunnen dat natuurlijk betreuren of, we kunnen zeggen dat we er mee aan de slag gaan. Dat is precies wat we doen, en dat weet u. Heel veel van uw vragen hebben te maken met regionale bevoegdheden. Maakt niet uit, we zijn een team, we werken samen ten goede van de Belgische bevolking. En we proberen, met respect voor de bevoegdheden, toch te kunnen blijven samenwerken. En dat is precies wat we gedaan hebben, denk ik. Wat belangrijk is, is niet om uren en uren en uren te spreken over wie waarvoor bevoegd. Wat belangrijk is, is dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt en dat we vastberaden zijn om samen te werken.

 

 

Ik heb ook een opmerking in de pers gezien over de samenwerking tussen de politici en de experten, daar worden veel opmerkingen over gemaakt. Dat vind ik een beetje jammer, want het eerste wat we moeten onthouden is de erkenning, de erkenning die we moeten hebben voor iedereen die zich tijdens de crisis heeft ingezet, op welk niveau dan ook, in de winkels, in de gezondheidszorg, op lokaal niveau de burgemeesters, op politiek niveau, maar natuurlijk ook de experten. En ik wil nogmaals duidelijk maken hoe dankbaar ik de GEES ben voor het feit dat ze naast hun werk en naast hun persoonlijke engagementen ook de tijd hebben genomen om ons in deze crisis te helpen. En het is correct dat de GEES ons advies geeft, daarom is deze groep ook opgericht, en het is aan de politici, de mensen die hiervoor het mandaat hebben gekregen, om de beslissingen te nemen en dat moet zo blijven. Dus in plaats van energie te besteden aan wie wat heeft gezegd, wie wat heeft gedacht, of hoe, in plaats van energie te verspillen door via de pers te kibbelen-, gebruik ik deze energie liever om te doen wat we tot nu toe hebben gedaan, namelijk oplossingen zoeken.

 

De kwestie van de terugkeer van vakantie komt ook aan bod in de voorbereiding van de tweede golf, dat is zo. En in dit verband zijn er, zoals u weet, kleurcodes vastgelegd op basis van een analyse van Celeval. Nu, wat is Celeval? Want we durven Celeval wel eens te vergeten. Wel, Celeval is een groep die wordt voorgezeten door de FOD Volksgezondheid, maar in deze groep zitten zowel virologen als vertegenwoordigers van de deelgebieden.

 

De criteria die Celeval hanteert, moeten inderdaad nog verder worden verfijnd. En het is waar dat de Nationale Veiligheidsraad de voorzitter van Celeval gisteren specifiek heeft gevraagd om deze criteria te verfijnen.  Omdat we weten dat de verslagen over de besmettingspercentages ook worden beïnvloed door het testingbeleid. En daarom moeten we hiermee rekening kunnen houden in de algemene analyses. Voor een land is het niet leuk om met de vinger gewezen te worden, dat is zo. Het is niet leuk om rode gebieden of zones te hebben.  En het is ook niet leuk om er oranje te hebben. Toch kan ik u verzekeren dat wij en de Nationale Veiligheidsraad de gezondheid van onze burgers altijd vooropstellen.

 

U kunt vinden dat de procedures niet duidelijk zijn, daarom zal ik ze nog eens herhalen.

 

Rood is rood, dan worden we verondersteld om in quarantaine te gaan en tests te doen. Oranje is tussen de twee, niet rood, ook niet groen, en oranje betekent sterk, heel sterk aanbevolen. Maar rood is echt verplicht. Het is verplicht, maar zoals met alles in het beheer van deze crisis, hebben we rekening gehouden, en dat moeten we blijven doen, met en vertrouwen hebben in de collectieve intelligentie. Het is de collectieve intelligentie die ervoor heeft gezorgd dat deze exit geslaagd is. Niet omdat we op elke straathoek controleposten hebben gezet. Maar wel omdat de Belgen begrepen hoe belangrijk het was de regels te respecteren en het is daarop dat we blijven rekenen. Natuurlijk moeten er controles plaatsvinden en blijven plaatsvinden.

Wat betreft de meer specifieke kwestie van het Passenger Locator form: dit formulier wordt natuurlijk vertaald want ik ben het met u eens, ik zie niet in waarom het alleen in het Engels zou moeten bestaan, al is het, dat heb ik zelf gezien, niet erg ingewikkeld, maar ik ben het met u eens dat het vertaald moet worden.

De quarantaine, de organisatie van de quarantaine, en de organisatie van de tracing zijn zoals u weet gewestelijke bevoegdheden. De gewesten zijn zeer, zeer snel wetteksten beginnen opstellen, wetteksten die in Vlaanderen reeds zijn gestemd, en in Wallonië, Brussel en de Duitstalige Gemeenschap ter stemming liggen.

 

Zoals u weet, bepaalt de ontwikkeling van de gezondheidssituatie sinds het begin van de crisis het tempo van de exitmaatregelen. We stellen vast dat er sinds begin deze maand een heropleving van het virus te merken is. Daarom blijven we het aandachtig volgen, zeker in het licht van de opening van een nieuwe fase.

Om die reden hebben we gisteren in de Nationale Veiligheidsraad beslist om aanstaande donderdag, 23 juli, in te schatten of de epidemiologische situatie ons toelaat of niet om verder te gaan, of we dus fase 5 kunnen openen.

We zullen volgende week een beter zicht hebben op de gezondheidssituatie. We zullen dan kunnen zien of de toename van het aantal infecties dat de afgelopen dagen is waargenomen een trend is die al dan niet wordt bevestigd. De bedoeling blijft om voorzichtig te blijven en de prioriteit bij de gezondheid van onze bevolking te leggen.

 

Er was ook nog een vraag over de situatie van de kinderen. U moet weten dat we ons heel bewust zijn van de situatie van de kinderen. Het was heel moeilijk voor een aantal kinderen. En iedereen kent denk ik wel kinderen die de crisis heel makkelijk zijn doorgekomen en kinderen die het heel moeilijk hebben gehad. We zijn er ons heel hard van bewust. En dat is ook een van de redenen dat we de scholen heel vlug heropend hebben voor de kleinsten, de jongste kinderen. Want ze hadden dat absoluut nodig. Dat is ook de reden waarom we lang op voorhand beslist hebben dat stages en scoutskampen mochten worden georganiseerd. Dus natuurlijk was het een heel moeilijk moment voor iedereen, in het bijzonder voor de kinderen. Maar ik wil u wel zeggen dat dit een groot aandachtspunt blijft voor iedereen, denk ik.

 

Tot slot wil ik nog graag dit zeggen, mijnheer de voorzitter, aangezien ik voor de laatste keer vragen beantwoord, misschien niet in mijn leven als eerste minister, wie weet, we weten nooit dat we tegen dan een andere regering zullen hebben, maar in ieder geval voor het zomerreces, misschien niet het onze, maar dat van het parlement. Ik wil u bedanken voor de gedachtewisselingen, die soms heftig en soms rustiger verliepen, en ook voor de steun die sommigen van u ons in meer of mindere mate hebben gegeven tijdens de crisis. In ieder geval wil ik u zeggen dat we, ongeacht onze ideologische verschillen, en in elk geval de democratische partijen, ons allemaal inzetten om België te doen draaien, dat we ons allemaal inzetten om positieve vooruitgang te boeken in deze crisis en dat we proberen er zo sterk mogelijk uit te komen, want het is waar dat we hebben afgezien.

 

Ik wil ook natuurlijk graag de diensten van de Kamer bedanken voor hun efficiëntie en beschikbaarheid. En ik wens u nog een prettige vakantie.

Dank u.