– Vrije vertaling –
Mijnheer de Voorzitter,
Excellenties,
Staat u mij toe, mijnheer ambassadeur Gonçalo Mello Mourao, u allereerst te feliciteren met uw aanvaarding van het voorzitterschap van de Ontwapeningsconferentie. Ik verzeker u de steun van België bij uw werk en wens u veel succes.
Staat u mij ook toe elk van de leden van de P6+2 hartelijk te danken voor de intense samenwerking met het oog op de goedkeuring van een werkprogramma waarbij België dit jaar als eerste Voorzitter van de Conferentie betrokken was.
Ik betreur het ten zeerste dat het niet mogelijk was dit werkprogramma onder ons voorzitterschap aan te nemen, maar ik herhaal dat ik het volste vertrouwen heb in uw leiderschap, mijnheer de Voorzitter, en in het vermogen van Brazilië om de impasse in de Conferentie te doorbreken. Ik roep alle staten op om onvermoeibaar in die richting te blijven werken.
Het gebrek aan een akkoord over het werkprogramma van de Ontwapeningsconferentie heeft ernstige gevolgen voor de geloofwaardigheid van de multilaterale instellingen. Het stelt ons bloot aan initiatieven die niet in overeenstemming zijn met de werkelijkheid en verzwakt het doel van onze inspanningen. Het is ons onze verantwoordelijkheid om ons in te zetten voor de instandhouding van een sterk multilateraal systeem dat resultaten moet opleveren.
Voorzitter,
Het jaar 2021 begon met een opmerkelijke prestatie, de verlenging van het New START- verdrag. Deze belangrijke bijdrage tot de strategische stabiliteit maakte een einde aan de vrees voor een nieuwe wapenwedloop. Het besluit toont aan dat wapenbeheersing een onvervangbare rol speelt als een maatregel die vertrouwen wekt en dat concrete resultaten mogelijk zijn, zelfs in tijden van toenemende onveiligheid en diep wantrouwen tussen de grote mogendheden.
De Ontwapeningsconferentie, die al te lang verlamd is in de uitvoering van haar mandaat, moet zich laten leiden door deze overeenkomst tussen de Verenigde Staten en Rusland. Het welslagen van de Conferentie hangt namelijk af van de bereidheid van elk lid om zijn verantwoordelijkheid ten volle te nemen in de gezamenlijke inspanning om de wereld veiliger en welvarender te maken door de ontwapening te versnellen.
Deze verantwoordelijkheid strekt zich ook uit tot procedurele en operationele aangelegenheden. Wij betreuren het optreden van sommige leden tegen de deelneming van andere staten aan onze werkzaamheden als waarnemers. Een dergelijk optreden vormt een ernstige schending van de beginselen van doeltreffend en inclusief multilateralisme.
Mijnheer de Voorzitter,
In dit jaar van de toetsingsconferentie herhaalt mijn land zijn verbintenis tot het Non-Proliferatieverdrag. Het NPV is niet alleen een onvervangbaar bolwerk tegen het gevaar van proliferatie. Het is ook de uitdrukking van ons streven naar een wereld zonder kernwapens. Die aspiratie wordt steeds sterker in de internationale gemeenschap, en wij moeten daar gevoelig voor zijn om de verwachtingen waar te maken en tastbare vooruitgang te boeken.
Deze wereld zonder kernwapens zal alleen tot stand kunnen komen op basis van de bijdrage van alle staten, in de eerste plaats de staten die kernwapens bezitten. In dit verband is het van belang dat India, Israël en Pakistan onverwijld en zonder voorafgaande voorwaarden toetreden tot het NPV.
Wij moedigen de Verenigde Staten en Rusland aan de door de verlenging van New START geboden gelegenheid aan te grijpen om onderhandelingen te beginnen over het verminderen van het aantal kernwapens in alle categorieën.
Wij steunen de vermindering met een derde van het strategische arsenaal van deze twee staten en roepen op tot een nieuw evenwicht tussen de niet-strategische arsenalen in het kader van een doeltreffend ontmantelingsbeleid. Van alle kernwapenstaten worden verdere inspanningen verwacht om de rol die in de militaire doctrine aan kernwapens wordt toegekend, te beperken en de nucleaire risico’s te verminderen.
Wij verwelkomen de maatregelen die het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk de afgelopen decennia hebben genomen om hun voorraden en overbrengingssystemen te verminderen. Wij moedigen China, als enige staat met kernwapens die zijn kernwapenarsenaal nog ontwikkelt, aan om op deze voorbeelden voort te bouwen en zijn accumulatiebeleid te herzien. Een Chinees moratorium op de productie van splijtbaar materiaal voor militaire doeleinden en meer doorzichtigheid met betrekking tot zijn doctrine en houding zouden ook positieve stappen zijn.
Een wereld zonder kernwapens zal niet tot stand komen in een wereld waar kernproeven worden uitgevoerd. Indien een staat zich uitspreekt voor nucleaire ontwapening, kan hij niet weigeren toe te treden tot het
Alomvattend Kernstopverdrag voor een verbod op kernproeven. Dit geldt ook voor staten die toetreden tot een verdrag waarin een verbod op kernwapens wordt afgekondigd.
Ongecontroleerde ontwapening leidt tot ontwapening zonder vertrouwen. Verdragen zoals het CTBT en New START bevatten verificatiemaatregelen met vele facetten. De verificatie van nucleaire ontwapening vereist de invoering van nieuwe technieken en procedures. Verscheidene initiatieven zijn aan deze taak gewijd, en België draagt actief bij aan de inspanningen van één ervan, namelijk het door de Verenigde Staten opgerichte Internationale Partnerschap. Deze technische deskundigheid moet snel worden benut om de weg vrij te maken voor aanzienlijke vooruitgang en politieke verbintenissen op het gebied van ontwapening.
Ik dank u.