Verklaring van België, Cyprus, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Italië, Luxemburg, Malta, Nederland, Spanje, Zweden.

Op deze Internationale Dag tegen Homofobie, Transfobie en Bifobie kunnen wij niet bijeenkomen zonder krachtig uiting te geven aan onze gehechtheid aan wat het fundament van de Europese Unie is: onze gemeenschappelijke fundamentele waarden, die zijn neergelegd in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie.

Een van die waarden is het gelijkheidsbeginsel, dat elke vorm van discriminatie of geweld op grond van geslacht, genderidentiteit of seksuele geaardheid verbiedt.

Dit beginsel bevestigen is essentieel; het in de praktijk brengen ervan is even fundamenteel.

De Europese Unie staat niet machteloos tegenover de stigmatisering, uitsluiting en agressie waaronder te veel LGBTIQ-personen vandaag de dag te lijden hebben. Integendeel, zij beschikt over een toenemend aantal hefbomen voor actie.

De ministers van de lidstaten die deze verklaring hebben ondertekend, willen vandaag dan ook een aantal engagementen aangaan.

In de eerste plaats zullen zij hun politieke dialoog versterken om, in nauwe samenwerking met de Europese Commissie, alle middelen te identificeren die kunnen worden ingezet in geval van schending van de rechten van LGBTIQ-personen.

In het kader van deze versterkte dialoog zal ook de uitbreiding van het instrumentarium van de Europese Unie worden geëvalueerd, door ervoor te zorgen dat zij proactief en vastberaden optreedt – met inachtneming van de respectieve bevoegdheden van de Unie en de lidstaten. De strategie van de Europese Commissie voor de gelijke behandeling van LGBTIQ-personen biedt een strategisch kader, waarbinnen de rechtsinstrumenten zullen worden beoordeeld. Het is met name van belang op te komen tegen alle vormen van geweld en discriminatie, alsook tegen haatzaaiende taal, zowel online als offline. Ook moet het bewustzijn worden vergroot van het leed waarmee veel LGBTIQ-personen in hun dagelijks leven worden geconfronteerd, en moet steun worden verleend aan maatschappelijke organisaties en mensenrechtenverdedigers die strijden voor gelijkheid, vaak met grote persoonlijke risico’s.

Het tweede engagement, die zal voortvloeien uit het eerste, is het gezamenlijk ontwikkelen van een strategie voor procesvoering om, waar nodig, de Europese instellingen te steunen in rechtszaken waarin de bescherming van de EU-waarden in het algemeen en van LGBTIQ-personen in het bijzonder op het spel staat.

Ons derde engagement betreft de begroting van de Europese Unie. Die kan immers geen projecten steunen die indruisen tegen haar grondbeginselen. Daarom voorziet de ontwerpverordening houdende gemeenschappelijke bepalingen voor de fondsen in gedeeld beheer uitdrukkelijk in een voorwaarde betreffende de eerbiediging van Het Handvest van de grondrechten, naast de doelstelling ter bestrijding van discriminatie. Bovendien moeten specifieke financiële instrumenten, zoals de verordening tot vaststelling van het programma “Burgers, gelijkheid, rechten en waarden”, bijdragen tot de actieve bevordering van de rechten en waarden die zijn verankerd in de Verdragen en Het Handvest van de grondrechten.

Het vierde engagement bestaat erin op nationaal niveau alles in het werk te stellen om de waarden van de EU in het algemeen en van de LGBTIQ-personen in het bijzonder te beschermen, en de instellingen en het overheidsbeleid te blijven versterken met het oog op het voorkomen, onderzoeken en bestraffen van discriminatie en geweld tegen LGBTIQ-personen. De EU kan alleen een gemeenschap van waarden zijn als haar lidstaten waakzaam en vastbesloten zijn om ervoor te zorgen dat niemand wordt achtergelaten.

Deze verklaring staat open voor alle lidstaten die zich erbij wensen aan te sluiten. De lijst van lidstaten die de verklaring steunen, kan mettertijd worden uitgebreid.